“Sự thành công, xe cộ, nhà cửa, là những thứ mà tôi nghĩ đã đem
hạnh phúc đến cho tôi. Nhưng tôi đã sai.”
Richard
Teo Keng Siang,
sinh năm 1972, là một bác sĩ giải phẫu thẩm mỹ, rất ham sống, ham làm việc và …
ham làm giàu. Năm 40 tuổi, anh đã thành một nhà triệu phú. Một ngày, anh khám
phá ra mình bị ung thư phổi đã tới thời kỳ thứ tư. Chính biến cố cuộc đời này
đã giúp anh nhận ra chân lý cuộc sống: Tôi đang tìm kiếm điều gì? Cuộc đời tôi
sẽ đi về đâu? Điều gì đang chờ đợi tôi?
Sau đây là chia sẻ về nói chuyện với các sinh viên Nha Khoa diễn ra ngày
19/1/2012, tám tháng sau khi anh biết mình đã bị ung thư (một số đoạn bị cắt).
Từ lúc trẻ, tôi là một sản phẩm đặc trưng của xã hội ngày nay, một sản
phẩm khá thành công mà xã hội đòi hỏi. Hồi nhỏ tôi lớn lên trong một gia đình
có mức sống dưới mức trung bình. Tôi được bảo ban bởi người chung quanh và môi
trường rằng thành công thì hạnh phúc. Thành công có nghĩa là giàu có. Với suy
nghĩ này, tôi trở nên cực kỳ ganh đua ngay từ nhỏ.
Không những chỉ cần đi học ở trường giỏi, tôi cần phải thành công trong
mọi lĩnh vực, từ các hoạt động tập thể đến chạy đua, mọi điều. Tôi cần phải
đoạt được cúp, phải thành công, phải được giải, giải quốc gia, mọi thứ. Tôi rất
ganh đua. Tôi vào trường y và trở thành bác sĩ. Chắc một số em biết rằng trong
ngành y, giải phẫu mắt là một trong những chuyên khoa khó vào nhất. Tôi cũng
vào được và được học bổng nghiên cứu của NUS (National University of Singapore
– ĐH Quốc gia Singapore) phát triển tia laser để chữa bệnh mắt.
Trong khi nghiên cứu, tôi có hai bằng phát minh, một về dụng cụ y khoa
và một về tia lasers. Nhưng các em có biết không, tất cả các thành tựu này
không mang lại cho tôi sự giàu có. Sau khi học hoàn tất, tôi quyết định rằng
theo đuổi ngành phẫu thuật mắt mất quá nhiều thời gian trong khi ra ngoài làm
tư kiếm được nhiều tiền hơn. Nếu các em để ý, vài năm qua, ngành thẩm mỹ đang
lên, kiếm được khối tiền. Vì vậy, tôi quyết định bỏ ngành giải phẫu mắt giữa
chừng và nhảy qua mở trung tâm giải phẫu thẩm mỹ trong tỉnh.
Các em có biết, rất mâu thuẫn, một người có thể không vui vẻ khi trả 20
đôla Mỹ cho một bác sĩ tổng quát, nhưng cũng chính người đó không ngần ngại trả
10 nghìn đôla Mỹ để hút mỡ bụng, 15 nghìn đôla Mỹ cho sửa ngực … Không cần phải
suy nghĩ nhiều, phải không? Tại sao lại muốn thành bác sĩ tổng quát mà không là
bác sĩ thẩm mỹ? Do vậy, thay vì chữa bệnh, tôi quyết định trở thành người sửa
sắc đẹp.
Công việc làm ăn rất khấm khá. Bệnh nhân mới đầu chờ đợi một tuần, rồi 3
tuần, sau lên một tháng, hai tháng, đến ba tháng. Quá nhiều bệnh nhân. Tôi
choáng váng. Tôi thuê một bác sĩ, hai bác sĩ, ba bác sĩ, rồi bốn bác sĩ. Chỉ
trong vòng năm thứ nhất, chúng tôi đã lên hàng triệu phú. Nhưng chẳng thế nào
là đủ vì tôi trở nên mê muội. Tôi bắt đầu khuếch trương tới Nam Dương, thu hút
các “tai-tais” (tiếng dùng để chỉ các bà mệnh phụ nhiều tiền không đi làm)
những người muốn có cuộc giải phẫu trong chớp mắt. Cuộc sống thật lên hương.
Tôi làm gì với mớ tiền dư thừa? Cuối tuần tôi tiêu khiển ra sao? Thông thường
tôi đến tụ tập tại câu lạc bộ đua xe hơi. Tôi sắm riêng cho tôi một chiếc xe
đua. Chúng tôi đến Sepang ở Malaysia và đua xe. Cuộc sống của tôi là thế đó.
Tôi làm gì sau khi có chiếc xe? Đến lúc mua nhà, xây cửa. Chúng tôi bắt
đầu tìm kiếm đất để xây nhà nghỉ mát. Tôi đã sống cuộc đời như thế nào? Chúng
tôi nghĩ rằng phải cần hòa nhập với những người giàu có, nổi tiếng. Chúng tôi
bắt đầu giao tiếp với mỹ nhân, người giàu sang và danh tiếng, như hoa hậu thế
giới hay người sáng lập mạng Internet, ăn uống ở mọi nhà hàng kể cả nhà hàng
nổi tiếng của đầu bếp Michelin.
Tôi đã có được mọi thứ trong cuộc sống, đến tột đỉnh của sự nghiệp và
tất cả. Đó là tôi của một năm trước đây. Lúc ở trong câu lạc bộ thể thao, tôi
nghĩ tôi đã chế ngự được mọi chuyện và đạt đến đỉnh vinh quang. Nhưng tôi lầm.
Tôi không chế ngự được mọi chuyện. Khoảng tháng ba năm ngoái, đột nhiên tôi bắt
đầu bị đau lưng. Tôi nghĩ chắc tại tôi thường vận động manh. Tôi đi đến SGH
(Singapore General Hospital: Bệnh viện chính của Singapore) và nhờ bạn học làm
MRI (phương pháp tối tân soi chụp hình bộ phận trong người để chẩn bệnh) để xem
chắc là không bị trật đốt sống hay thứ nào khác. Tối hôm đó, anh ta gọi tôi và
cho biết tủy sống thay đổi trong cột sống của tôi. Tôi hỏi như thế nghĩa là
sao? Tôi biết nó có nghĩa như thế nào nhưng không thể chấp nhận sự thật.
Ngày hôm sau chúng tôi có nhiều khám nghiệm hơn và họ tìm thấy tôi đang
ở giai đoạn thứ tư của ung thư phổi. Ung thư đã lan tới não, cột sống và nội
tuyến. Các em biết, có lúc tôi hoàn toàn nghĩ mình đã chế ngự được tất cả, đã
đạt đến tột đỉnh của cuộc sống, nhưng kế đó, tôi mất tất cả. Tôi được cho biết,
ngay cả với hóa trị, tôi cũng chỉ còn được ba đến bốn tháng tối đa. Cuộc sống
tôi bị nghiền nát.
Điều mâu thuẫn là mọi thứ tôi có được
– sự thành công, cúp thưởng, xe cộ, nhà cửa, tất cả những thứ mà tôi nghĩ đã
mang hạnh phúc đến cho tôi; khi tôi xuống tinh thần, tuyệt vọng, chúng lại không
mang đến cho tôi niềm vui. Tôi chẳng thể ôm chiếc xe hơi đắt tiền mà ngủ. Chúng
không mang lại một sự an ủi nào trong những tháng cuối cùng của cuộc đời tôi.
Vậy mà tôi đã tưởng những thứ này là hạnh phúc; không phải vậy. Và những thứ tôi sở hữu, đáng lý ra
mang lại hạnh phúc, nhưng không, tôi đã chẳng cảm thấy vui khi nghĩ đến.
Khi tôi bằng tuổi các em, tôi ở khu
King Edward VII. Tôi có một người bạn khá lạ lùng đối với tôi. Cô ta tên là
Jennifer. Chúng tôi vẫn là bạn thân của nhau. Khi chúng tôi thả bộ, nếu cô ta
thấy một con ốc sên trên đường, cô ta sẽ nhặt nó lên và đặt lại trong thảm cỏ.
Tôi thắc mắc tại sao phải làm như thế? Tại sao phải để bẩn tay? Chỉ là một con
ốc sên. Sự thật là cô ấy đã thấy được nguy cơ con ốc có thể bị đạp nát chết.
Đối với tôi, nếu không tránh đường thì đáng bị đạp nát, chỉ là luật tự nhiên
thôi. Đối ngược nhau quá, phải không?
Tôi được huấn luyện thành bác sĩ để có
từ tâm, đồng cảm. Nhưng tôi không có. Sau khi tốt nghiệp y khoa, tôi làm việc ở
khoa ung thư tại NYH. Hàng ngày, tôi chứng kiến cái chết trong khoa ung thư.
Tôi nhìn thấy tất cả đau đớn mà bệnh nhân phải chịu đựng. Tôi thấy tất cả các
thuốc giảm đau, và họ cứ vài phút phải bấm vào người. Tôi thấy họ vật lộn với
hơi thở cuối, thấy tất cả. Nhưng đây chỉ là một công việc. Tôi đến bệnh xá mỗi
ngày lấy máu, cho thuốc nhưng bệnh nhân có “thật” đối với tôi không? Không. Tôi
chỉ làm công việc và nóng lòng về nhà để làm việc riêng của mình.
Và thật ra, không có gì sai trái với
thành công, giàu có, tuyệt đối không gì sai trái. Điều phiền toái duy nhất là
nhiều người chúng ta, như bản thân tôi, không thể kiềm chế được.
Tại sao tôi nói như vậy? Bởi vì càng
tích tụ, càng có nhiều, tôi lại muốn nhiều hơn. Càng ham muốn, tôi càng trở nên
mê muội. Như tôi đã đề cập trước đây, tôi muốn sở hữu nhiều hơn, đạt tới đỉnh
vinh quang như xã hội muốn đào tạo chúng ta. Tôi trở nên mê muội đến nỗi mà
chẳng còn việc gì thành vấn đề đối với tôi nữa. Bệnh nhân chỉ là một nguồn lợi
tức và tôi vắt cạn từng xu từ họ.
Nhiều khi chúng ta quên đi mình cần
phục vụ ai. Chúng ta lầm lạc đến nỗi chẳng phục vụ ai cả ngoài chính mình. Điều
đó đã xảy ra với tôi. Dù là ở y hay nha khoa, tôi có thể nói với các em ngay
bây giờ rằng, trong khi khám bệnh, đôi khi chúng ta khuyên bệnh nhân chữa trị
bệnh không hẳn có, không rõ rệt và ngay cả khi không cần thiết.
Ngay tại thời điểm này, tôi biết ai là
bạn tôi, chân thành lo lắng cho tôi và ai chỉ muốn làm tiền tôi bằng cách bán
buôn “hy vọng” cho tôi. Chúng ta đánh mất lương tâm vì chúng ta chỉ muốn kiếm
tiền.
Về số lượng bệnh nhân, dù ở bệnh viên
công hay tư. Tôi có thể kể cho các em nghe, khi tôi làm trong bệnh viện, với
tập hồ sơ bệnh lý, tôi chỉ muốn làm cho xong càng nhanh, càng tốt. Tôi chỉ muốn
họ ra khỏi phòng khám bệnh của tôi càng nhanh, càng tốt vì có quá nhiều bệnh
nhân. Thực tế là vậy. Đây chỉ là một công việc, một công việc thường nhật. Lúc
đó, tôi có thật sự biết về cảm xúc của bệnh nhân của tôi như thế nào không?
Không. Sự sợ hãi, nỗi lo âu của họ, tôi có thật sự hiểu điều gì họ đang trải
qua không? Không, mãi cho đến khi sự cố xảy ra với tôi. Tôi nghĩ rằng đây là
một lỗi lầm lớn nhất trong xã hội của chúng ta.
Chúng ta được huấn luyện để trở thành
lương y, nhưng chúng ta không cảm được cho bệnh nhân. Tôi không đòi hỏi các em
phải xúc động, vì như vậy cũng không chuyên nghiệp, mà chỉ hỏi chúng ta có thật
sự cố gắng tìm hiểu nỗi đau đớn của họ không? Phần lớn là không, tôi có thể
chắc chắn như vây. Do đó, tôi thử thách các em luôn đặt mình vào cương vị của
bệnh nhân.
Các em có cả tương lai sáng lạn phía
trước với tất cả tài năng và nhiệt huyết. Tôi thử thách các em, ngoài bệnh nhân
của mình, hiểu thêm rằng có nhiều người ngoài kia đang thật sự đau đớn, thật sự
khó khăn, đừng nghĩ rằng chỉ có người nghèo mới phải khổ. Điều này không đúng.
Những người nghèo khó vốn sẵn không có gì, họ dễ dàng chấp nhận. Do đó, họ hạnh
phúc hơn các em và tôi. Nhưng có nhiều người đang đau khổ về tâm thần, thể xác,
tình cảm, vật chất…
Họ có thật. Chúng ta lựa chọn làm lơ
hoặc chúng ta không muốn biết đến sự hiện hữu của họ. Do đó đừng quên, khi các
em được thành danh, hãy với tay đến những người cần sự giúp đỡ. Bất cứ việc gì
các em làm điều có thể mang đến sự khác biệt lớn cho họ. Bây giờ tôi ở vị trí
của người tiếp nhận, tôi hiểu rõ, thấy khác khi có người thật sự chăm lo,
khuyến khích mình. Nhờ vậy mà tôi vẫn có thể nói chuyện với các em hôm nay.
Trong cuốn sách có tựa đề là “Những
ngày thứ ba với Morris”. Có lẽ một số các em đã đọc cuốn này. Mọi người đều
biết rằng sẽ có ngày phải chết, chúng ta ai cũng biết như vây. Nhưng sự thật,
không ai tin, vì nếu tin chúng ta đã sống một cách khác. Khi tôi phải đối diện
với cái chết, tôi lột bỏ mọi thứ, chỉ tập tung vào thứ thiết yếu. Thật
trái ngược rằng, chỉ khi sắp chết thì mình mới biết nên sống như thế nào.
Tôi biết điều này nghe qua trông thật mơ hồ, nhưng đó là sự thật và tôi đang
trải qua.
Đừng để xã hội bảo ban các em cách
sống!
Đừng để môi trường bắt các em phải làm
gì!
Điều này đã xảy ra cho tôi. Tôi tưởng
như vậy là hạnh phúc. Tôi hy vọng các em suy nghĩ lại và sẽ tự quyết định cuộc
sống của chính các em. Không phải do người khác bảo ban mà là các em quyết
định, sống cho mình hay mang đến sự tốt đẹp cho đời sống của người khác. Hạnh
phúc thật sự không có được khi chỉ sống cho mình. Sự thật không như tôi đã
tưởng.Tôi xin tóm lược, trong cuộc sống, chúng ta biết sắp xếp thứ tự trước sau
càng sớm, càng tốt.
Đừng giống như tôi. Tôi không còn cách
nào khác và đã phải trả giá đắt cho bài học này.
Sưu Tầm